Pracownik delegowany do pracy na terenie jednego z krajów Unii Europejskiej powinien przed wyjazdem wystąpić do Narodowego Funduszu Zdrowia z wnioskiem o wydanie Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego, tzw. EKUZ, która uprawnia do korzystania ze świadczeń zdrowotnych podczas pobytu za granicą.
EKUZ została wprowadzona 1 czerwca 2004 r. w niektórych państwach Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) i Szwajcarii. W Polsce wydawana jest od 2006 r. i zastąpiła formularze :
-
E110 – dla kierowców międzynarodowych
-
E111 – dla turystów
-
E119 – dla bezrobotnych/poszukujących pracy
-
E128 – dla studentów i pracowników z innych państw członkowskich
Dla pracowników delegowanych do tymczasowego świadczenia usług na terenie krajów członkowskich, karta EKUZ wydawana jest przez właściwy oddział Narodowego Funduszu Zdrowia, na pisemny wniosek (można go wypełnić na miejscu, w oddziale wojewódzkim lub delegaturze NFZ lub pobrać ze strony internetowej), po okazaniu formularza A1, który uzyskuje się we właściwym ze względu na miejsce siedziby pracodawcy oddziale Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. EKUZ dla pracowników delegowanych wydawana jest na okres tożsamy z okresem wskazanym na dokumencie A1.
Wydanie karty EKUZ jest bezpłatne. Jeżeli z wnioskiem o wydanie karty EKUZ dla pracownika delegowanego występuje pracodawca, to oprócz wniosku o wydanie karty oraz dokumentów wydanych przez ZUS, powinien on również przedłożyć imienne upoważnienie do złożenia wniosku i odbioru karty w imieniu pracownika.
EKUZ pozwala na korzystanie ze świadczeń publicznej opieki medycznej w kraju oddelegowania, tj. świadczenia niezbędnego i podstawowego, którego udzielenie jest konieczne z uwagi na stan zdrowia pracownika oddelegowanego do pracy. Koszt pomocy medycznej zostanie pokryty przez Narodowy Fundusz Zdrowia, który nie pokrywa jednak kosztów płatnej pomocy medycznej.
Należy pamiętać, że EKUZ nie daje żadnych uprawnień, gdy celem podróży jest uzyskanie leczenia, a więc nie można na jej podstawie skorzystać z zaplanowanych świadczeń w innym państwie członkowskim.